Ova osobina životinja je veoma važna jer omogućava čovjeku da proširi, prenese pojedine vrste, rase, sojeve u druga područja i koristi ih za različitu namjenu. On i na taj način unapređuje stočarstvo zemlje jer uvozi plemenite rase. Uspjeh može biti različit, manji ili veći.Aklimatizacija je sposobnost životinja da se trajno prilagode novim uslovima okoline, što znači da zadrže dobro zdravlje, otpornost, konstituciju i proizvodne osobine koje su imale u području prethodnog gajenja. Sposobnost aklimatizacije životinje su naslijedile od predaka.U zootehnici se upotrebljava i pojam akomodacija pod kojom se podrazumijeva navikavanje životinja na nove uslove koji se bitno ne razlikuju od onih u kojima su prije toga gajene. To se dešava i pri premiještanju životinja sa jedne na drugu farmu, iz jednog u drugi objekat itd.Prilikom premiještanja životinja u novu okolinu narušava se biološka ravnoteža (životinja - okolina).
Životinje se nastoje prilagoditi novim uslovima kako bi se ponovo uspostavila ravnoteža.
Pri tome dolazi do promijena čije posledice mogu biti različite. Narušena ravnoteža kod životinja izražava se u slabljenju zdravstvenog stanja, otpornosti prema bolestima, neredovnom razmnožavanju, smanjenju reproduktivnih sposobnosti oba pola životinja, smanjenju plodnosti, mliječnosti, tovnosti, slabljenju tjelesne razvijenosti itd. Promjene mogu .biti prolazne (povratne) i trajne (nepovratne) i poslije prestanka uzroka koji ih izaziva. Ravnoteža će se ponovo uspostaviti kada se životinje aklimatizuju.Sposobnost prilagođavanja zavisi od rase, individualnih sposobnosti, uzrasta grla, bremenitosti, klimatskih i razlika u terenu kao i uslova koji vladaju u novoj okolini (ishrana, njega, smještaj, prisustvo uzročnika pojedinih bolesti i dr.).
Gotovo sve vrste relativno dobro se prilagođavaju na nove u slove mada se međusobno razlikuju.
Ova njihova sposobnost omogućila je široku rasprostranjenost vrsta.Unutar pojedinih vrsta stvorene su različite rase prilagođene uslovima klime, ishrane i njege područja u kome su nastale. Plemenite rase stvorene selekcijom u pravcu postizanja što veće proizvodnje, osetljivije su na promjene uslova okoline i teže se prilagođavaju novim, bitno različitim od mjesta nastanka. Čak i kada se radi o rasama koje imaju slabiju sposobnost prilagođavanja, pojedine individue se uspešno aklimatizuju. Neke rase se lako, brzo i dobro aklimatizuju a neke teško, sporo ili nikako.Na uspjeh i brzinu aklimatizacije utiče i uzrast grla. Lakše, se prilagođavaju mlade životinje koje su završile 1/2 ali ne i više 4/5 punog porasta.Bremenita grla ali u prvoj polovini bremenitosti mogu se premjestiti u novu okolinu.
Uspjeh je veći kada se premiještaju životinje iz toplijih i suhih u hladnije i vlažne krajeve nego suprotno.
Rase stvorene u ravničarskim krajevima treba premiještati prije svega u ravničarske ali ne u planinske.Ishrana i njega u novim uslovima moraju biti kao u postojbini a u početku i bolji, kako bi se životinje lakše prilagodile na njih.Gajenje životinja u intenzivnim uslovima podrazumijeva optimalne uslove smeštaj a (u staji), mikroklime, ishrane i nege što obezbjeđuje lakše prilagođavanje uvezenih grla u neko područje.Dobro aklimatizovana grla ili trajno prilagođena novim uslovima životne okoline su ona kod kojih nije došlo do slabljenja zdravstvenog stanja, otpornosti, konstitucije, kondicije, temperamenta, redovnog razmnožavanja (nije došlo do poremećaja polnog nagona, estrusnog ciklusa, spermatogeneze itd.), smanjenja plodnosti i proizvodnih osobina (mliječnosti, tovnosti i dr.).
Razlikuju su aklimatizacija rase (ili soja) i pojedinih individua. Pri procjeni aklimatizacije rase posmatra se dovoljan broj grla u nekoliko generacija (3-4 generacije). U tom periodu može se ponovo uspostaviti biološka ravnoteža u novoj životnoj okolini.Primjena novih tehnologija omogućava uvoz sjemena priplodnjaka i njegovu upotrebu za ukrštanje sa postojećim rasama, zatim embriona, manipulaciju na nivou gena i drugih postupaka što može obezbijediti unapređenje stočarstva u nekoj zemlji ili genotipova koji se teže aklimatizuju. Intenzivni uslovi gajenja obezbjeđuju stvaranje optimalnih uslova što olakšava aklimatizaciju.
Nema komentara:
Objavi komentar